Παρασκευή 18 Ιανουαρίου 2013

"Πως να μιλήσουμε σε παιδιά που πενθούν".


            Αυτό που αρχικά, χρειάζονται τα παιδιά που πενθούν, πέρα από την κατανόηση των αναγκών τους και τη στήριξη που μπορούν να βρουν στους ενήλικες, είναι και απαντήσεις στις πολλές απορίες που έχουν για τη ζωή, την αρρώστια, το θάνατο. Στη συνέχεια, λοιπόν, θα αναφέρουμε επιγραμματικά κάποιες κατευθυντήριες γραμμές για το πώς πρέπει να μιλάμε και να απαντάμε στα παιδιά που αντιμετωπίζουν το θάνατο ενός δικού τους αγαπημένου προσώπου.
            Αρχικά, να πούμε ότι σημαντικότερο όλων, είναι να δημιουργηθεί μια καλή σχέση εμπιστοσύνης και επικοινωνίας ανάμεσα στον ενήλικα και στο παιδί που πενθεί. Οι ενήλικες δεν χρειάζεται να αγχώνονται και να αναζητούν εναγωνίως σωστές απαντήσεις στα ερωτήματα των παιδιών για το θάνατο. Το παιδί επιλέγει να θέσει τις δύσκολες ερωτήσεις σε άτομα που εμπιστεύεται και τα νιώθει ικανά να το στηρίξουν. Οι ενήλικες, λοιπόν, πρέπει να είναι διαθέσιμοι και έτοιμοι να ακούσουν τις όποιες ανησυχίες των παιδιών, για να μπορέσουν να ανταποκριθούν στις πραγματικές τους ανάγκες. Χρειάζεται επίσης, να είναι παρατηρητικοί στους μη λεκτικούς και συμβολικούς τρόπους επικοινωνίας που χρησιμοποιεί το παιδί, για να μεταφέρει αυτό που νιώθει, μέσα από τις ζωγραφιές, το παιχνίδι, τη συμπεριφορά του, ακόμη και μέσα από το ίδιο του το σώμα εκφράζει όσα δεν ξέρει να πει.
            Με τα παιδιά που πενθούν πρέπει να έχουμε ιδιαίτερη υπομονή. Μπορεί να επαναλαμβάνουν το ίδιο ερώτημα σε διαφορετικές στιγμές και με διαφορετικούς τρόπους και συχνά όταν οι ενήλικες δεν είναι διαθέσιμοι. Όποια ώρα όμως και αν τους τεθεί το ερώτημα, καλό είναι να μην αποφύγουν την ευκαιρία να επικοινωνήσουν με το παιδί. Επίσης, το πιο σημαντικό στη σχέση του παιδιού που πενθεί και του ενήλικα είναι η ειλικρίνεια. Το να λένε την αλήθεια όμως δεν σημαίνει ότι πρέπει να λένε το παιδί όλα όσα γνωρίζουν. Να είναι κανείς ειλικρινής με ένα παιδί σημαίνει να του λέει αυτά που εκείνο ζητάει να μάθει τη δεδομένη στιγμή και πάντα προσαρμοσμένα στην ηλικία του παιδιού. Κατά ανάλογο τρόπο, οι απαντήσεις που δίνουμε σε παιδιά που βρίσκονται αντιμέτωπα με το θάνατο του δικού τους ανθρώπου πρέπει να είναι προσαρμοσμένες στις ανάγκες του κάθε παιδιού. Οι ενήλικες θα πρέπει επίσης να μοιράζονται με τα παιδιά απλά και ανθρώπινα, τις γνώσεις τους γύρω από τα θέματα της ζωής και του θανάτου, να μοιράζονται μαζί τους τις εμπειρίες και τα συναισθήματα τους, ακόμα και τις αδυναμίες τους ή την απόγνωση τους.
            Το σημαντικότερο όμως, όλων είναι ότι μπροστά σε παιδιά που πενθούν και αισθάνονται ότι γύρω τους χάνεται ο κόσμος, είναι πολύτιμο οι ενήλικες να είναι εκεί, κοντά τους, υποστηρικτικοί και όσο περισσότερο διαθέσιμοι